Dolore At Importunus Obruo

 Karzełek polski 

 Polish Bantam -  Naine Polonaise -  Poolse kriel -  Polnische Zwerghühner 
 ... -  ... -  ... 

Karzełki polskie występowały na terenie Polski od kilkuset lat, jeszcze do niedawna powszechnie w zagrodach chłopskich na terenie całej Polski. Najczęściej określano je mianem liliputa. W zależności od regionu nazywane były też karlikami, kurkami rajskimi (nazwa ta świadczy o fascynacji tymi kurkami), cwerkami czy japonkami. 

Kury karłowate nigdy nie zajmowały pierwszoplanowych miejsc w polskich zagrodach, bo miały niewielkie znaczenie gospodarcze, chociaż znosiły stosunkowo duże jajka w stosunku do niewielkiej masy ciała. Tym większym fenomenem jest, że przetrwały, ciesząc oko swoim bajecznym wyglądem i zadziornym zachowaniem, dając wytchnienie po ciężkiej pracy na roli. Ileż to razy słyszało się opowieści, jak niewielkiej postury kogucik potrafił pokazać, kto tu rządzi kilkakrotnie większym od siebie kolegom. 

Musiały radzić sobie same w poszukiwaniu żeru i walce o przetrwanie. Zawsze były na wpół dzikie, niezależne, chodzące swoimi drogami, potrafiące się „same wyżywić”. Dzięki swej ruchliwości, dzielności w poszukiwaniu pokarmu wymagały minimalnej opieki. Gdy pozostawi im się wybór, wolały nocować na drzewach niż w ciepłych kurnikach. Są wyjątkowo dobrze przystosowane do naszych warunków naturalnych, nawet znaczne środkowoeuropejskie spadki temperatur nie miały ujemnego wpływu na ich kondycję i zdolności rodzicielskie. 

Charakteryzują się wyjątkową odpornością na choroby i są długowieczne - zdarzały się osobniki kilkunastoletnie. Zdolność do lotu, ruchliwość i czujność pozwalała im unikać ataków drapieżników. Ukrywanie gniazda w najrozmaitszych zakamarkach, strychach, krzakach i wyprowadzanie lęgów często bez wiedzy i woli gospodarza, oraz troskliwa opieka nad kurczętami sprawiły, że liliputy przetrwały w gospodarstwach przez pokolenia. 

W ostatnim jednak czasie, w związku z ogromnymi przemianami, jakie dokonują się na polskiej wsi grozi im zagłada. Dlatego też grupa polskich hodowców postanowiła otoczyć te kurki opieką wychodząc z założenia, że rdzenie polskie rasy kur są elementami naszego dziedzictwa narodowego, którego nie możemy utracić. Prawie pięcioletnia praca hodowlana dała wymierne efekty. W lutym 2009 roku karzełek polski – liliput został uznany za polską rasę kur i wpisany do standardów drobiu rasowego Polskiego Związku Hodowców Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza. 

Budowa 
Główne cechy kury i koguta są zgodne, z uwzględnieniem cech charakterystycznych dla płci. Kura jednak jest znacznie mniejsza od koguta. 

Głowa proporcjonalna w stosunku do całej sylwetki, średniej wielkości. 
Dziób mocny, średniej długości, żółty, u nasady ciemniejszy rogowo-żółty. 
Grzebień pojedynczy - stojący, zachodzący na połowę dzioba, górna linia tworzy wyraźny łuk, w idealnym przypadku wpisany w okrąg, ząbkowanie średnio głębokie o pięciu lub sześciu wcięciach; chorągiewka uniesiona nad karkiem. U kury grzebień pojedynczy, możliwie mały, stojący, nie przechylony. 
Policzki czerwone, nad okiem wyraźna brew. 
Zausznice małe, gładkie, owalne, czerwone. 
Dzwonki u koguta średniej wielkości, okrągłe, u kury małe, owalne, czerwone. 
Oczy pomarańczowo-czerwone. 

Tułów krótki, szeroki, uniesiony. 
Szyja średniej długości,okryta wąskimi, średnio długimi piórami grzywy. 
Pierś szeroka, wydatna, nieco wystająca przed szyję. 
Brzuch lekko zaznaczony, u kury bardziej rozwinięty. 
Grzbiet krótki, szeroki, ustawiony pod kątem 45° w stosunku do podłoża. Przejście linii pleców w ogon wyraźnie zaznaczone. 
Ramiona szerokie, zaokrąglone. 
Skrzydła średniej wielkości, ściśle przylegające, lekko opuszczone. 
Siodło średnio szerokie, pióra siodła wąskie, sięgające dolnej krawędzi brzucha. 
Ogon średniej wielkości aż do dużego, wysoko ale nie pionowo osadzony, pod kątem 75-80 stopni w stosunku do podłoża. Sterówki możliwie szerokie, średniej długości aż do dużych, nie powinny wystawać ponad poziom grzebienia; sierpówki duże (główne), dobrze szablasto zagięte zakrywają 2/3 sterówek. U kury ogon noszony nieco niżej, szeroki, wachlarzowaty. 
Uda krótkie, dobrze widoczne. 
Skoki nieopierzone średniej długości, gładkie, barwy zielonej aż do łupkowo-niebieskiej, u koguta z ostrogami. 
Palce cztery średniej długości, szeroko rozstawione. 

Upierzenie gładkie, dobrze przylegające. 

Odmiany barwne 

Do niedawna karzełki polskie występowały wyłącznie w odmianie: złocistoszyjej, obecnie zarejestrowane zostały również: pomarańczowoszyja, srebrzystoszyja. 
Nadal trwają prace nad kolejnymi odmianami barwnymi, jak: pszeniczna, biała czy złocistoszyja z białymi końcówkami piór. 


Waga:

• kogut 800-1000 g
• kura 600-800 g

• kogut13

• kura 11

Autor tekstu: Praca zbiorowa członków SHDR Czubatka Polska oraz obsługi forum. 
Opracowano na podstawie własnych doświadczeń oraz literatury tematycznej min. "Wzorce drobiu"; „Amatorska hodowla kur” F. Schone i F. Peschke. 

Fotografia: Za zgodą Klubu Hodowców Karzełka Polskiego.